बाेध अनुच्छेद

प्रजातन्त्रमा खतराजनक ढंगले निरास भएका व्यक्तिहरुकको संख्या सानो रहेसम्म राजनिितक पद्धकिा सम्बन्धमा कमै चिन्ता रहन्छ तर गम्भीर असन्तुष्टि नै प्रचलित प्रवल धारणा हुन पुगेमा चाहिँ तानाशाही फाँसीवादले खुट्टा टेक्ने ठाउँ पाउँछ । आधुनिक इतिहासले के सावित गरेको छ भने शुरुमा फाँसीवानको स्वरुप कहिल्यै पनि सुष्पष्ट हुँदैन । ऐतिहासिक रुपमा यो प्राय आफ्नो आगमनको कुनै घोषणा नै नगरी उदाएको छ र यसले प्रारम्भमा प्रजातान्त्रिक समाज भित्रको बिल्कुलै सही कानून समातेको पनि छ । त्यसै कारण के कुरा अपरिहार्य रुपमा आवश्यक छ भने यसका लक्षणहरुमाथि तिनीहरुमध्येको कुनै लक्षणले पूर्ण रुपको फासीवादका रुपमा विकसित हुने संयोग वा मौका पाउनुभन्दा अघिदेखि नै व्यापक निगरानी राख्नु पर्दछछ । प्रारम्भमा नाजीवाद अदाधारभूत रुपमा प्रजातान्त्रिक नै रहेको वाइमर गणतन्त्र अन्तर्गतको एउटा सानो दक्षिणपन्थी प्रतिक्रियावादी दल थियो । कसरी यो समूह प्रजातान्त्रिक चुनावहरुकै उपयोग विडम्बना पूर्वक गर्दै अनेक साना दलहरुमध्ये कै एक दलभन्दा ज्यादा नरहेको पूर्वअवस्थाबाट एक अगुवा दलका रुपमा र त्यसपछि पूर्णतः स्थायी तानाशाहीका रुपमा बढ्दै आयो । यसमा निश्चय नै हीटलरको दुष्प्रतिभाले आम जनतामा चतुर अपचालकका रुपमा भूमिका खेल्यो तर विशेष सघन विश्लेषणले चाहिँ के देखाउँछ भने यही नै कथाको संपूर्णता भने होइन । म साहसपूर्वक के भन्छु भने प्रारम्भिक दिनहरुमा जनताका सबै बर्गले नाजी विचारधारालाई तिनीहरुले निम्त्याइरहेको भयावह परिस्थितिको रत्तिभर पूर्वाभ्यास बिना समर्थन गरे । विशेषगरी सन १९२९ को विश्वव्यापी खलबली पछि प्रथम विश्व युद्धमा जर्मनीको पराजयबाट हतोत्साही र आर्थिक अवस्थाबाट सन्त्रस्त साना व्यापारी ,गैरश्रमिक कर्मचारी ,किसान र अत्यधिक बहुसंख्यक विद्यार्र्र्र्थीहरुले नाजी दलको अगुवा पनको अनुसरण गरे किनभने तिनीहरुले यसलाई आफ्नो आवश्यकताहरुको परिपूर्ति गर्न सक्ने एक राजनीतिकका रुपमा तथा साधनका रुपमा माने ।
प्रश्नहरु
    क)के भएमा तानाशाहीले खट्टा टेक्छ ?
    ख)फासीवादको स्वरुप स्पष्ट नहरने कारण के हो ?
    ग)नाजीवाद फाइदाकारी वा बेफाइदाकारी के थियो ? किन?
    घ)नाजीवाद र फासीवाद कसरी विकास भएका हुन् ?
    ङ)पूर्वावस्था र गैरसैनिक शव्दको निर्माण कसरी भएको छ ? लेख्नुहोस् ।